Website tasarım terimleri
Web Design web sitesi tasarımı oluşturmak için yapılan işlerin bütününe verilen ingilizce bir isimdir. Web design “veb dizayn” olarak telaffuz edilir. Türkçeye web design gibi pek çok kelime girmiştir. Web design, website design, web design and development gibi pek çok İngilizce terim kullanmaktayız. Bu sayfada web design alanında çalışan, web sitesi hazırlatacak olan, yeni başlayanlar için basit bir sözlük oluşturalım istedik.
Web Tasarım (Web Design) Terimleri
Accessibility:Erişilebilirlik, bir web sitesinin içeriğinin yetersizliği olan insanlar tarafından kullanma derecesini gösterir. Web sayfalarına sık sık aşağıdaki insanlar tarafından erişim güçlüğü yaşanır.
Bandwidth: Bant genişliği, zaman içerisinde web sitenizden istenen bir miktar veri miktarıdır. Bandwidth, saniyedeki kilobit (kbps) olarak ifade edilir.
Blog: Blog, Weblog kelimesinin kısaltmasıdır. Sık sık güncellenen web sayfası/sayfaları anlamında kullanılır. Günlük ya da “haberler” sayfalarına benzer.
Breadcrumb:Bir web sitesinin navigasyon parçası olarak, nerede olduğunuzu gösterir. “Hansel ve Gretel” masalı ile benzerlik gösterir. Breadcrumb daha çok sayfanın üstüne yakın bir yerde bulunur. Site hiyerarşisini ana sayfadan bulunduğunuz sayfaya kadar gösterir.
Web Tasarım (Web Design) Terimleri
Accessibility:Erişilebilirlik, bir web sitesinin içeriğinin yetersizliği olan insanlar tarafından kullanma derecesini gösterir. Web sayfalarına sık sık aşağıdaki insanlar tarafından erişim güçlüğü yaşanır.
- Görsel olarak zayıf
- Duyma zorluğu çekenler sesi duyamazlar
- Fiziksek olarak engelli olanlar
- Renk körü insanlar
Bandwidth: Bant genişliği, zaman içerisinde web sitenizden istenen bir miktar veri miktarıdır. Bandwidth, saniyedeki kilobit (kbps) olarak ifade edilir.
Blog: Blog, Weblog kelimesinin kısaltmasıdır. Sık sık güncellenen web sayfası/sayfaları anlamında kullanılır. Günlük ya da “haberler” sayfalarına benzer.
Breadcrumb:Bir web sitesinin navigasyon parçası olarak, nerede olduğunuzu gösterir. “Hansel ve Gretel” masalı ile benzerlik gösterir. Breadcrumb daha çok sayfanın üstüne yakın bir yerde bulunur. Site hiyerarşisini ana sayfadan bulunduğunuz sayfaya kadar gösterir.
Browser:Web sayfalarını izlemye ve etkileşimli kullanmaya yarayan bilgisayar programıdır.
CAPTCHA:CAPTCHA,web formun bir parçası olup, formu dolduranın bir bilgisayar programı değil, insan olduğunun tespitine yarar. CAPTCHA’nın görevi, web formlarından gelen spamları engellemektir.
Cascading Style Sheets: CSS olarak da bilinir. Bir web sayfasının nasıl görüneceğini tanımlayan bir dildir. CSS, web sayfasında font, renk, düzen gibi özellikleri tanımlamaya yarar.
Content Management System: CMS olarak kullanılır, web sitesinde içeriğin tasarımdan ayrılarak, etkileşimli web sayfaları oluşturmaya ve yönetmeye yarayan, web tabanlı yazılımdır.
Content: İçerik web sitesinin temel maddesidir. Sayfanın detayını oluşturan metin ve grafiklerdir. Content sayfanın tasarmının düzeni ya da etkileşimi değildir.
Domain Name: Domain (etki alanı) internette IP adresi olarak bilinen numara ile haritalanmış web sayfasının bulunduğu bilgisayarın tanımlanmasında kullanılır. Domain, harf, rakam ve tire işareti (-) kombinasyonları ile satın alınabilir. Domain name” alan adı olarak da bilinir.
Ecommerce: Elektronik ticaret, eticaret. Ürün veya hizmetlerin web veya diğer online mekanizmalar üzerinden satılmasıdır. Bu tür sitelerin, ödemeleri kredi kartı veya paypal gibi online ödeme sistemleriyle kabul etmesi özellikleri vardır.
HTML, Hypertext Markup Language: Web sayfaları yazmaya yarayan dile verilen isimdir.
HTTP, Hypertext Transfer Protocol Web’de bilgi değişiminde kullanılan bir grup kuraldır.
HTTPS:HyperText Transfer Protocol over SSL kelimelerinin kısaltmasıdır. SSL Secure Socket Layer kelimelerinin kısaltmasıdır. Web sunusundan verilerin güvenli transferini sağlayan TCP/IP protokolüdür. HTTPS web sitelerinde banka bilgisi veya kredi kartı bilgisi gibi hassas verilerin toplanması sırasında kullanılır.
Hyperlink: Web sayfasında bir sayfanın diğer sayfa ile bağlanmasında kullanılır.
IP, Internet Protocol: Ağlarda (özellikle internette) verinin transferinde kullanılan paket-temelli protokoldür. IP adresleri nokta ile ayrılmış 4 ayrı rakamı ifade ederler. Bu numaralar bir alan adına dönüştürülürler.
JPEG, JPG: Düşük kayıp özelliği bulunan grafik formatıdır. Özellikle renkli imajlar ve fotoğraflarda kullanılır. Joint Photographic Experts Group kelimelerinden kısaltılmıştır.
Lorem Ipsum: Web tasarımcılar tarafından bir web sayfasındaki renkler, şekil ve duruşu göstermek için kullanılan aptal metinlere verilen isimdir. Placeholder text, yertutucu metin olarak da isimlendirilir.
Permalink: Permalink, “permanent link” kelimesinin kısaltmasıdır. Bir blog yazısını okuyucunun kolayca okuyabilmesi için bir linktir. Bir blogda pek çok yazı eklendiği için önceki okunan yazının kolayca hatırlanması için kullanılmıştır. Bugün SEO çalışmalarında bir zorunluluk haline gelmiştir.
Pixel: Bilgisayar monitöründeki bir noktadır. Monitörlerin çözünürlüğü inch başına piksel sayısı ile ölçülür.
PNG: PNG, Portable Network Graphics kelimelerinin kısaltmasıdır. Yüksek yoğunlukta sıkıştırılmış bilgisayar grafik formatına verilen isimdir.
Script: Web sayfasındaki sonuçları göstermeden oldukça farklı yaptırmayı sağlayan bir parça koddur. Dinamik web sayfaları yapmayı sağlar. Çoğunlukla kullanılan javascripttir.
Subdomain: Domain’in daha speksifik bir bölümüne verilen addır. Subdomain, yeni alan adı almaya gerek kalmadan web sitesini bölümlere ayırmayı sağlar. Örneğin: shop.webtasarimsitesi.com
URI:URI, Uniform Resource Identifier kelimelerinin kısaltmasıdır. Web sayfası ve nesnelerin kodlanmasında kullanılır.
URL: Uniform Resource Locator kelimelerinin kısaltması olup bir döküman veya diğer kaynakların adreslenmesinde kullanılır.
W3C: World Wide Web Consortium kısaltmasıdır, bu grup web’in arkasındaki teknolinin standartlarını belirler.
Web Application: Web uygulaması, sade bir web sayfasından fazlasıdır. Web sunucularında saklanan, veritabanı araçlarını kullanarak Javascript (Ajax veya Silverlight), PHP, ASP.NET vb programlama teknolojileri kullanılarak, kullanıcılarla etkileşimli web siteleri oluşturmaya yarayan programlardır.
Web designer: Web tasarımcı, web sayfalarını tasarlayan kişiye verilen isimdir. Web sitelerinin nasıl çalışacağından ziyade görünümlerin nasıl olacağına odaklanır. Bir Web Designer” aşağıdaki konularda bilgi sahibi olmalıdır.
Web Developer: Web sayfalarını programlayanlara web programcısı Web Developer denir. Web developer web sayfasının nasıl çalışacağına odaklanır. HTML metin editörler>, veritabanları ve programlama dillerini kullanır. Aşağıdaki alanlarda bilgi sahibidir.
CAPTCHA:CAPTCHA,web formun bir parçası olup, formu dolduranın bir bilgisayar programı değil, insan olduğunun tespitine yarar. CAPTCHA’nın görevi, web formlarından gelen spamları engellemektir.
Cascading Style Sheets: CSS olarak da bilinir. Bir web sayfasının nasıl görüneceğini tanımlayan bir dildir. CSS, web sayfasında font, renk, düzen gibi özellikleri tanımlamaya yarar.
Content Management System: CMS olarak kullanılır, web sitesinde içeriğin tasarımdan ayrılarak, etkileşimli web sayfaları oluşturmaya ve yönetmeye yarayan, web tabanlı yazılımdır.
Content: İçerik web sitesinin temel maddesidir. Sayfanın detayını oluşturan metin ve grafiklerdir. Content sayfanın tasarmının düzeni ya da etkileşimi değildir.
Domain Name: Domain (etki alanı) internette IP adresi olarak bilinen numara ile haritalanmış web sayfasının bulunduğu bilgisayarın tanımlanmasında kullanılır. Domain, harf, rakam ve tire işareti (-) kombinasyonları ile satın alınabilir. Domain name” alan adı olarak da bilinir.
Ecommerce: Elektronik ticaret, eticaret. Ürün veya hizmetlerin web veya diğer online mekanizmalar üzerinden satılmasıdır. Bu tür sitelerin, ödemeleri kredi kartı veya paypal gibi online ödeme sistemleriyle kabul etmesi özellikleri vardır.
HTML, Hypertext Markup Language: Web sayfaları yazmaya yarayan dile verilen isimdir.
HTTP, Hypertext Transfer Protocol Web’de bilgi değişiminde kullanılan bir grup kuraldır.
HTTPS:HyperText Transfer Protocol over SSL kelimelerinin kısaltmasıdır. SSL Secure Socket Layer kelimelerinin kısaltmasıdır. Web sunusundan verilerin güvenli transferini sağlayan TCP/IP protokolüdür. HTTPS web sitelerinde banka bilgisi veya kredi kartı bilgisi gibi hassas verilerin toplanması sırasında kullanılır.
Hyperlink: Web sayfasında bir sayfanın diğer sayfa ile bağlanmasında kullanılır.
IP, Internet Protocol: Ağlarda (özellikle internette) verinin transferinde kullanılan paket-temelli protokoldür. IP adresleri nokta ile ayrılmış 4 ayrı rakamı ifade ederler. Bu numaralar bir alan adına dönüştürülürler.
JPEG, JPG: Düşük kayıp özelliği bulunan grafik formatıdır. Özellikle renkli imajlar ve fotoğraflarda kullanılır. Joint Photographic Experts Group kelimelerinden kısaltılmıştır.
Lorem Ipsum: Web tasarımcılar tarafından bir web sayfasındaki renkler, şekil ve duruşu göstermek için kullanılan aptal metinlere verilen isimdir. Placeholder text, yertutucu metin olarak da isimlendirilir.
Permalink: Permalink, “permanent link” kelimesinin kısaltmasıdır. Bir blog yazısını okuyucunun kolayca okuyabilmesi için bir linktir. Bir blogda pek çok yazı eklendiği için önceki okunan yazının kolayca hatırlanması için kullanılmıştır. Bugün SEO çalışmalarında bir zorunluluk haline gelmiştir.
Pixel: Bilgisayar monitöründeki bir noktadır. Monitörlerin çözünürlüğü inch başına piksel sayısı ile ölçülür.
PNG: PNG, Portable Network Graphics kelimelerinin kısaltmasıdır. Yüksek yoğunlukta sıkıştırılmış bilgisayar grafik formatına verilen isimdir.
Script: Web sayfasındaki sonuçları göstermeden oldukça farklı yaptırmayı sağlayan bir parça koddur. Dinamik web sayfaları yapmayı sağlar. Çoğunlukla kullanılan javascripttir.
Subdomain: Domain’in daha speksifik bir bölümüne verilen addır. Subdomain, yeni alan adı almaya gerek kalmadan web sitesini bölümlere ayırmayı sağlar. Örneğin: shop.webtasarimsitesi.com
URI:URI, Uniform Resource Identifier kelimelerinin kısaltmasıdır. Web sayfası ve nesnelerin kodlanmasında kullanılır.
URL: Uniform Resource Locator kelimelerinin kısaltması olup bir döküman veya diğer kaynakların adreslenmesinde kullanılır.
W3C: World Wide Web Consortium kısaltmasıdır, bu grup web’in arkasındaki teknolinin standartlarını belirler.
Web Application: Web uygulaması, sade bir web sayfasından fazlasıdır. Web sunucularında saklanan, veritabanı araçlarını kullanarak Javascript (Ajax veya Silverlight), PHP, ASP.NET vb programlama teknolojileri kullanılarak, kullanıcılarla etkileşimli web siteleri oluşturmaya yarayan programlardır.
Web designer: Web tasarımcı, web sayfalarını tasarlayan kişiye verilen isimdir. Web sitelerinin nasıl çalışacağından ziyade görünümlerin nasıl olacağına odaklanır. Bir Web Designer” aşağıdaki konularda bilgi sahibi olmalıdır.
- HTML
- CSS
- Tasarım (Design)
- Proje yönetimi
Web Developer: Web sayfalarını programlayanlara web programcısı Web Developer denir. Web developer web sayfasının nasıl çalışacağına odaklanır. HTML metin editörler>, veritabanları ve programlama dillerini kullanır. Aşağıdaki alanlarda bilgi sahibidir.
Arama Motoru Optimizasyonu (SEO)
Web sitesi tasarımınız arama motorları ile uyumlu hale getirilmesi ve hedef kategorilerde web sitenizin, mümkün olan en üst sıralara çıkarılması için uygulanan bir dizi işleme verilen addır.
ASP
ASP (Active server page) Microsoft’un geliştirdiği sunucu tabanlı bir programlama dilidir. ASP sayesinde ziyaretçiyle etkileşimli ve veritabanıyla işleyen siteler yaratmak mümkündür. Örneğin ASP kullanarak sitenizde ziyaretçi defteri veya anket gibi uygulamalar gerçekleştirebilirsiniz.
ASP, VBScript veya JScript dillerinde yazılır ve HTML ile iç içe kullanılabilir. ASP sayfaları çalışmak için Microsoft’un IIS web sunucuna ihtiyaç duyar.
ASP’ye benzer diğer programlama dilleri PHP, Perl, ColdFusion, TCL ve JSP’dir.
Backup
Backup’ın Türkçesi “yedeklemek”tir. Bilgisayar veya sunucudaki dosyaların, veritabanlarının, yedeğini alma işlemine BackUp denir. BackUp işlemi sistem sorunlarında veya olası donanım problemlerinde bilgisayardaki verilerin kaybolmaması için yapılır.
Çoğu hosting firması sistem sorunlarında müşterilerinin verilerinin kaybolmaması için düzenli olarak serverlarındaki bilgilerin backuplarını almaktadır.
Bandwidth
Bandwidth, Türkçe’si bant genişliği, kullanılan sistem veya cihazın calıştığı frekans bölgesinin genişligini ifade eden değerdir. Kısaca bandwidth sitenizin anlık veya toplamda harcayabileceği data tranferi limitini gösterir.
CGI
CGI (Common Gateway Interface) bir web sunucusunun aynı makinadaki programlarla ve o programların web sunucusuyla olan iletişimlerini düzenleyen kurallara verilen addır.
CGI programlarları genellikle web sunucusundan aldıkları bir veriyle işlem yapar; veriyi e-posta olarak bir adrese yollamak veya veriyi veritabanına kaydetmek gibi.
CGI scriptleri CGI arayüzünü kullanan küçük programlardır. CGI, Perl vs. gibi bir programlama dili değil, bir web sunucunun verilerle işlem yapmasını sağlayan bir arayüzdür.
Co-location
Bir web sunucusunu yüksek hızda internet erişimi, güvenlik, yedekleme ve teknik destek gibi hizmetleri sağlayabilecek bir Network Operasyon Merkezinde barındırmaktır. Kiralık sunucudan farkı, müşterinin hem yazılımları hem de donanımı kontrol etmesidir. Co-location hizmeti alan bir makinaya müşterinin erişimi internet üzerinden bir kontrol paneli sayesinde sağlanır.
ColdFusion
ColdFusion advanced web programcılarının kullandığı bir programlama dilidir. Ms Access, dBASE, FoxPro ve Paradox veritabanlarıyla uyumlu olarak çalışabilir.
CSS
CSS görsellik dilidir.Belgelerin, arka planlarını, renklerini, kenarlıklarını ve gölgelendirmeleri gibi hayati görsellik birimlerini sağlar. Opaklık, matlık, parlaklık gibi diğer birimler ile sayfa yapısına destek verir
Database server (Veritabanı sunucusu)
Database server, spesifik olarak veritabanı işlemleri için ayarları yapılmış web sunucusudur. Genellikle yüksek işlem gücü gerektiren, e-commerce tarzı, sistemler için tercih edilir.
Dedicated server (Kiralık sunucu)
Kiralık sunucu, sadece bir müşteri için ayrılmış web sunucusudur. Normal (shared) hostinde yüzlerce site aynı sunucuda barındırılırken Kiralık sunucular sadece bir müşteriye hizmet eder.
Co-location’dan farkı müşteri kendi donanımını sağlamak zorunda değildir. Donanım hosting firması tarafından sağlanır.
Domain Name (Alan adı)
Alan adı, bir web sitesinin internetteki adıdır. Alan adı noktayla ayrılmış iki bölümden oluştur. Birinci bölüm sitenin adını (örn: biltektasarım), noktadan sonraki ikinci bölüm ise (örn: .net) alan adının uzantısını oluşturur.
.com .net .org .com. tr ve bunun gibi yüzlerce alan adı uzantısı mevcuttur.
E-commerce
Türkçe’si elektornik ticarettir. İnternet üzerinden alım-satım hizmeti veren sitelerin gelen adıdır.
FTP
FTP (File transfer protocol) bir web sunucusuna dosya göndermenin veya sunucuda bulunan dosyaları bilgisayarınıza aktarmanın en kolay yoludur. TCP/IP protokolunu kullanan bir uygulamadır.
FTP yapabilmek için genellikle FTP programları kullanılır. (CuteFTP, LeechFTP vs..)
Frontpage Extension
FrontPage web sayfası yaratma programının sunduğu hazır web-botları olan sayfa içinde arama, sayfa sayacı vs.. özelliklerin websitenize entegre edilebilmesini sağlar.
Hosting
Hosting (aynı zamanda web hosting ve barındırma olarak da adlandırılmaktadır), bir ya da daha fazla web sayfasının ilgili tüm materyallerinin (sayfalar, resimler, kodlar vs.) barındırılması, yayınlanması ve korunmasını sağlama işine verilen global bir isimdir.
HTTP
HTTP (HyperText Transport Protocol) hypertext dosyalarının internet üzerinden gönderilmesini / yayınlanmasını düzenleyen protokoldür.
HTML (Hyper Text Markup Language)
İnternet üzerinde web sayfası oluşturmak için kullanılan bir betik dilidir. HTML dosyalarının aktarımı için HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) kullanılır. HTML dosyaları sunucu bilgisayarın sabit diskinde .html ya da .htm uzantısı ile saklanır.HTML web tasarımın temelini oluşturmaktadır.
IIS
IIS (Microsoft Internet Information Server) Windows NT Server 4 ve Windows 2000 Server’la birlikte gelen Microsoft’un web sunucusudur.
JSP
JSP (Java Server Pages), Java Servlet teknolojisinin bir uzantısıdır. HTML ve sunucu taraflı Java progamlarının birlikte çalışmasını sağlar. JSP sayfaları .jsp uzantısı taşır.
Managed Server
Hosting sağlayıcınızın barındırdıkları size ait sunucunun bakım ve alt yapısını üstlenmesine denir. Hosting sağlayıcınız sizinle birlikte çalışarak sunucunuzda istediğiniz konfigurasyonun düzenli ve verimli olarak çalışmasını sağlar.
MySQL
MySQL çok hızlı ve sağlam bir ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir (RDBMS). Bir veritabanı, her tür veriyi saklamayı,aramayı,ayırmayı ve elde etmeyi sağlar. MySQL sunucusu, verilerinize erişimi kontrol ederken çok sayıda kullanıcının aynı anda üzerinde çalışmasını ve hızlı erişimini sağlar. Ayrıca aynı anda sadece yetkili kullanıcıların erişim sahibi olmalarını güvence altına alır.
PHP ile birleştiğinde üyelik sistemlerinden tutun arama motorlarına, binlerce öğrencinin notlarının webte tutulmasına kadar bir çok projeyi gerçekleştirebilmenize olanak tanır.
Çoğu Unix tabanlı hosting planı MySQL desteği vermektedir.
MS Access Database
Microsoft’un göreceli olarak küçük ve az miktardaki veriyi saklamak için MS Office paketinde sunduğu veritabanı uygulamasıdır. Genellikle ASP programlama dilinde verileri saklamak için kullanılan veritabanı türüdür.
MS SQL Server
Microsoft’un yüksek işlem kapasiteli veritabanı sunucusudur. Büyük miktardaki verileri çok hızlı şekilde derleyen, yüksek ziyaretçi potansiyeli olan siteler için uygun bir sunucu çözümdür.
NameServer
Alan adlarını IP adreslerine çeviren birime verilen addır.
Network
Birden fazla bilgisayarın birbirine bağlanarak, sistem kaynaklarını birlikte kullandıkları bigisayar ağıdır. Birden fazla network bir araya geldiğinde ise buna Internet denir.
ODBC
ODBC (Open Database Connectivity), birden fazla veritabanı formatını destekleyen (örnek: Access, dBase, DB2, Excel vs.), ve bu veritabanlarına web sayfanızdan ulaşmanızı sağlayan bir standarttır.
PHP
PHP, kaynak kodu açık, sunucu tabanlı bir programlama dilidir. İnteratkif ve statik olmayan, bir veritabanına bağlanabilen web siteleri programlamak için kullanılır. PHP kodları HTML içine gömülerek çalışabilir. PHP sayfaları .php veya .php3 uzantısını taşır. Bu programlama dili C ve Java’yla benzerlik gösterir.
PERL
Açık kodlu, sintax bakımından C programlama diline benzeyen bir programlama dilidir. Çoğunlukla CGI scritplerinin programlamasında kullanılır.
Reseller
Reseller, web hosting hizmeti sağlayan ama kendi data centerı olmayan firmalara verilen addır. Genellikle diğer büyük firmaların datacenterlarını kullanarak web hosting hizmeti sağlarlar. Data center veya sunucu kendilerinin olmamasına rağmen, sunucuya erişim yetkileri çok yüksektir.
Shell account
Unix sunucularda bulunan, web hosting hizmeti alan müşterinin web sayfası içeriğini Telnet üzerinden değiştirebilmesine yarayan özelliktir.
SSL
SSL (Secure Sockets Layer), web sayfası üzerinden gönderilen bilgileri şifreleyerek güvenli olarak transferini sağlar. Genellikle e-ticaret veya online satış yapan sitelerde kredi kartıyla ödeme işlemleri sırasında, kredi kartı bilgilerinin güvenliği için kullanılır.
Static IP
Static, yani değişmeyen IP web sitenizine ait sabit kalan bir IP adresidir. Bu adres, alan adınız dışında web sitenize ikinci bir erişim imkanı sağlar.
Statistics
Web sayfasının günlük, aylık, tekil ve çoğul ziyaretçi istatistiklerini tutan programdır. Genellikle size sitenize hangi sayfadan ulaşıldığı, ziyaretçinin bilgisayarının konfigurasyonu gibi ek bilgiler de sunar.
Telnet
Telnet iki bilgisayarı birbirine bağlamak için kullanılır. Sizin uzaktaki bir bilgasayara bağlanarak, o bilgisayar üzerinde yetkiniz dahilinde dilediğiniz işlemi yapmanıza olanak tanır.
UNIX
Genellikle web sunucularında kullanılan bir işletim sistemidir. Veritabanları tutmak, web sayfaları yayınlamak gibi işlemler için kullanılır. IRIX (SGI), Solaris (Sun) gibi varyasyonları ve bunlardan türemiş Linux, Apple OSX gibi çeşitleri vardır.
UPS
UPS (Uninterruptible Power Supply), web sunucusunu bir elektrik kesintisinde çalışır durumda tutmak ve daha sonra güvenli bir biçimde kapatmak için kullanılan, sunucuya bir kaç dakika yetecek kadar elektrik enerjisi sağlayan aygıttır. Ani elektrik kesintilerinde veya voltaj değişikliklerinde yaşanabilecek sistem sorunlarını ve veri kaybınını önlemek için kullanılır.
URL (Uniform Resource Locator):
Web adreslerinin resmi ismi URL’dir. Her Web sayfası sadece kendine ait özel bir URL’ye sahiptir.
Virtual Hosting
Bir web sunucusunun bölümlere ayrılarak, her bölümün birbirinden bağımsız, kiralık sunucuymuşcasına çalışmasına olanak sağlayan hosting çeşitidir. Shared hostingden farkı, müşterisine sunucusu üzerinde çok daha fazla kontrol imkanı sağlamasıdır.
XHTML ( Extensible Hyper Text Markup Language)
Temel anlamda XHTML, HTML’nin eksiklerini tamamlamak için tasarlanmış bir web standartıdır. XHTML bir web standartı olarak ilk defa 26 Ocak 2000 tarihinde, W3C tarafından kabul edilmiştir. XHTML, HTML dilini ortadan kaldırmaz. HTML dilini daha düzenli ve yapısal hale getirir. XHTML ile hazırlanan bir web sayfası tüm tarayıcılarda sorunsuz olarak çalışır.
Web sitesi tasarımınız arama motorları ile uyumlu hale getirilmesi ve hedef kategorilerde web sitenizin, mümkün olan en üst sıralara çıkarılması için uygulanan bir dizi işleme verilen addır.
ASP
ASP (Active server page) Microsoft’un geliştirdiği sunucu tabanlı bir programlama dilidir. ASP sayesinde ziyaretçiyle etkileşimli ve veritabanıyla işleyen siteler yaratmak mümkündür. Örneğin ASP kullanarak sitenizde ziyaretçi defteri veya anket gibi uygulamalar gerçekleştirebilirsiniz.
ASP, VBScript veya JScript dillerinde yazılır ve HTML ile iç içe kullanılabilir. ASP sayfaları çalışmak için Microsoft’un IIS web sunucuna ihtiyaç duyar.
ASP’ye benzer diğer programlama dilleri PHP, Perl, ColdFusion, TCL ve JSP’dir.
Backup
Backup’ın Türkçesi “yedeklemek”tir. Bilgisayar veya sunucudaki dosyaların, veritabanlarının, yedeğini alma işlemine BackUp denir. BackUp işlemi sistem sorunlarında veya olası donanım problemlerinde bilgisayardaki verilerin kaybolmaması için yapılır.
Çoğu hosting firması sistem sorunlarında müşterilerinin verilerinin kaybolmaması için düzenli olarak serverlarındaki bilgilerin backuplarını almaktadır.
Bandwidth
Bandwidth, Türkçe’si bant genişliği, kullanılan sistem veya cihazın calıştığı frekans bölgesinin genişligini ifade eden değerdir. Kısaca bandwidth sitenizin anlık veya toplamda harcayabileceği data tranferi limitini gösterir.
CGI
CGI (Common Gateway Interface) bir web sunucusunun aynı makinadaki programlarla ve o programların web sunucusuyla olan iletişimlerini düzenleyen kurallara verilen addır.
CGI programlarları genellikle web sunucusundan aldıkları bir veriyle işlem yapar; veriyi e-posta olarak bir adrese yollamak veya veriyi veritabanına kaydetmek gibi.
CGI scriptleri CGI arayüzünü kullanan küçük programlardır. CGI, Perl vs. gibi bir programlama dili değil, bir web sunucunun verilerle işlem yapmasını sağlayan bir arayüzdür.
Co-location
Bir web sunucusunu yüksek hızda internet erişimi, güvenlik, yedekleme ve teknik destek gibi hizmetleri sağlayabilecek bir Network Operasyon Merkezinde barındırmaktır. Kiralık sunucudan farkı, müşterinin hem yazılımları hem de donanımı kontrol etmesidir. Co-location hizmeti alan bir makinaya müşterinin erişimi internet üzerinden bir kontrol paneli sayesinde sağlanır.
ColdFusion
ColdFusion advanced web programcılarının kullandığı bir programlama dilidir. Ms Access, dBASE, FoxPro ve Paradox veritabanlarıyla uyumlu olarak çalışabilir.
CSS
CSS görsellik dilidir.Belgelerin, arka planlarını, renklerini, kenarlıklarını ve gölgelendirmeleri gibi hayati görsellik birimlerini sağlar. Opaklık, matlık, parlaklık gibi diğer birimler ile sayfa yapısına destek verir
Database server (Veritabanı sunucusu)
Database server, spesifik olarak veritabanı işlemleri için ayarları yapılmış web sunucusudur. Genellikle yüksek işlem gücü gerektiren, e-commerce tarzı, sistemler için tercih edilir.
Dedicated server (Kiralık sunucu)
Kiralık sunucu, sadece bir müşteri için ayrılmış web sunucusudur. Normal (shared) hostinde yüzlerce site aynı sunucuda barındırılırken Kiralık sunucular sadece bir müşteriye hizmet eder.
Co-location’dan farkı müşteri kendi donanımını sağlamak zorunda değildir. Donanım hosting firması tarafından sağlanır.
Domain Name (Alan adı)
Alan adı, bir web sitesinin internetteki adıdır. Alan adı noktayla ayrılmış iki bölümden oluştur. Birinci bölüm sitenin adını (örn: biltektasarım), noktadan sonraki ikinci bölüm ise (örn: .net) alan adının uzantısını oluşturur.
.com .net .org .com. tr ve bunun gibi yüzlerce alan adı uzantısı mevcuttur.
E-commerce
Türkçe’si elektornik ticarettir. İnternet üzerinden alım-satım hizmeti veren sitelerin gelen adıdır.
FTP
FTP (File transfer protocol) bir web sunucusuna dosya göndermenin veya sunucuda bulunan dosyaları bilgisayarınıza aktarmanın en kolay yoludur. TCP/IP protokolunu kullanan bir uygulamadır.
FTP yapabilmek için genellikle FTP programları kullanılır. (CuteFTP, LeechFTP vs..)
Frontpage Extension
FrontPage web sayfası yaratma programının sunduğu hazır web-botları olan sayfa içinde arama, sayfa sayacı vs.. özelliklerin websitenize entegre edilebilmesini sağlar.
Hosting
Hosting (aynı zamanda web hosting ve barındırma olarak da adlandırılmaktadır), bir ya da daha fazla web sayfasının ilgili tüm materyallerinin (sayfalar, resimler, kodlar vs.) barındırılması, yayınlanması ve korunmasını sağlama işine verilen global bir isimdir.
HTTP
HTTP (HyperText Transport Protocol) hypertext dosyalarının internet üzerinden gönderilmesini / yayınlanmasını düzenleyen protokoldür.
HTML (Hyper Text Markup Language)
İnternet üzerinde web sayfası oluşturmak için kullanılan bir betik dilidir. HTML dosyalarının aktarımı için HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) kullanılır. HTML dosyaları sunucu bilgisayarın sabit diskinde .html ya da .htm uzantısı ile saklanır.HTML web tasarımın temelini oluşturmaktadır.
IIS
IIS (Microsoft Internet Information Server) Windows NT Server 4 ve Windows 2000 Server’la birlikte gelen Microsoft’un web sunucusudur.
JSP
JSP (Java Server Pages), Java Servlet teknolojisinin bir uzantısıdır. HTML ve sunucu taraflı Java progamlarının birlikte çalışmasını sağlar. JSP sayfaları .jsp uzantısı taşır.
Managed Server
Hosting sağlayıcınızın barındırdıkları size ait sunucunun bakım ve alt yapısını üstlenmesine denir. Hosting sağlayıcınız sizinle birlikte çalışarak sunucunuzda istediğiniz konfigurasyonun düzenli ve verimli olarak çalışmasını sağlar.
MySQL
MySQL çok hızlı ve sağlam bir ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir (RDBMS). Bir veritabanı, her tür veriyi saklamayı,aramayı,ayırmayı ve elde etmeyi sağlar. MySQL sunucusu, verilerinize erişimi kontrol ederken çok sayıda kullanıcının aynı anda üzerinde çalışmasını ve hızlı erişimini sağlar. Ayrıca aynı anda sadece yetkili kullanıcıların erişim sahibi olmalarını güvence altına alır.
PHP ile birleştiğinde üyelik sistemlerinden tutun arama motorlarına, binlerce öğrencinin notlarının webte tutulmasına kadar bir çok projeyi gerçekleştirebilmenize olanak tanır.
Çoğu Unix tabanlı hosting planı MySQL desteği vermektedir.
MS Access Database
Microsoft’un göreceli olarak küçük ve az miktardaki veriyi saklamak için MS Office paketinde sunduğu veritabanı uygulamasıdır. Genellikle ASP programlama dilinde verileri saklamak için kullanılan veritabanı türüdür.
MS SQL Server
Microsoft’un yüksek işlem kapasiteli veritabanı sunucusudur. Büyük miktardaki verileri çok hızlı şekilde derleyen, yüksek ziyaretçi potansiyeli olan siteler için uygun bir sunucu çözümdür.
NameServer
Alan adlarını IP adreslerine çeviren birime verilen addır.
Network
Birden fazla bilgisayarın birbirine bağlanarak, sistem kaynaklarını birlikte kullandıkları bigisayar ağıdır. Birden fazla network bir araya geldiğinde ise buna Internet denir.
ODBC
ODBC (Open Database Connectivity), birden fazla veritabanı formatını destekleyen (örnek: Access, dBase, DB2, Excel vs.), ve bu veritabanlarına web sayfanızdan ulaşmanızı sağlayan bir standarttır.
PHP
PHP, kaynak kodu açık, sunucu tabanlı bir programlama dilidir. İnteratkif ve statik olmayan, bir veritabanına bağlanabilen web siteleri programlamak için kullanılır. PHP kodları HTML içine gömülerek çalışabilir. PHP sayfaları .php veya .php3 uzantısını taşır. Bu programlama dili C ve Java’yla benzerlik gösterir.
PERL
Açık kodlu, sintax bakımından C programlama diline benzeyen bir programlama dilidir. Çoğunlukla CGI scritplerinin programlamasında kullanılır.
Reseller
Reseller, web hosting hizmeti sağlayan ama kendi data centerı olmayan firmalara verilen addır. Genellikle diğer büyük firmaların datacenterlarını kullanarak web hosting hizmeti sağlarlar. Data center veya sunucu kendilerinin olmamasına rağmen, sunucuya erişim yetkileri çok yüksektir.
Shell account
Unix sunucularda bulunan, web hosting hizmeti alan müşterinin web sayfası içeriğini Telnet üzerinden değiştirebilmesine yarayan özelliktir.
SSL
SSL (Secure Sockets Layer), web sayfası üzerinden gönderilen bilgileri şifreleyerek güvenli olarak transferini sağlar. Genellikle e-ticaret veya online satış yapan sitelerde kredi kartıyla ödeme işlemleri sırasında, kredi kartı bilgilerinin güvenliği için kullanılır.
Static IP
Static, yani değişmeyen IP web sitenizine ait sabit kalan bir IP adresidir. Bu adres, alan adınız dışında web sitenize ikinci bir erişim imkanı sağlar.
Statistics
Web sayfasının günlük, aylık, tekil ve çoğul ziyaretçi istatistiklerini tutan programdır. Genellikle size sitenize hangi sayfadan ulaşıldığı, ziyaretçinin bilgisayarının konfigurasyonu gibi ek bilgiler de sunar.
Telnet
Telnet iki bilgisayarı birbirine bağlamak için kullanılır. Sizin uzaktaki bir bilgasayara bağlanarak, o bilgisayar üzerinde yetkiniz dahilinde dilediğiniz işlemi yapmanıza olanak tanır.
UNIX
Genellikle web sunucularında kullanılan bir işletim sistemidir. Veritabanları tutmak, web sayfaları yayınlamak gibi işlemler için kullanılır. IRIX (SGI), Solaris (Sun) gibi varyasyonları ve bunlardan türemiş Linux, Apple OSX gibi çeşitleri vardır.
UPS
UPS (Uninterruptible Power Supply), web sunucusunu bir elektrik kesintisinde çalışır durumda tutmak ve daha sonra güvenli bir biçimde kapatmak için kullanılan, sunucuya bir kaç dakika yetecek kadar elektrik enerjisi sağlayan aygıttır. Ani elektrik kesintilerinde veya voltaj değişikliklerinde yaşanabilecek sistem sorunlarını ve veri kaybınını önlemek için kullanılır.
URL (Uniform Resource Locator):
Web adreslerinin resmi ismi URL’dir. Her Web sayfası sadece kendine ait özel bir URL’ye sahiptir.
Virtual Hosting
Bir web sunucusunun bölümlere ayrılarak, her bölümün birbirinden bağımsız, kiralık sunucuymuşcasına çalışmasına olanak sağlayan hosting çeşitidir. Shared hostingden farkı, müşterisine sunucusu üzerinde çok daha fazla kontrol imkanı sağlamasıdır.
XHTML ( Extensible Hyper Text Markup Language)
Temel anlamda XHTML, HTML’nin eksiklerini tamamlamak için tasarlanmış bir web standartıdır. XHTML bir web standartı olarak ilk defa 26 Ocak 2000 tarihinde, W3C tarafından kabul edilmiştir. XHTML, HTML dilini ortadan kaldırmaz. HTML dilini daha düzenli ve yapısal hale getirir. XHTML ile hazırlanan bir web sayfası tüm tarayıcılarda sorunsuz olarak çalışır.